انواع اتصالات لوله کشی فلزی و پلاستیکی از جمله اتصالات رزوه‌ای هستند که به پیکربندی‌های لوله‌ها کمک می‌کند. علاوه براین یکی از مواردی که هنگام بروز مشکل باید به دقت بررسی شوند، اتصالات بوده که باید مطمئن شوید هرکدام به درستی در جای خود قرار گرفته‌اند. به منظور آشنایی بیشتر شما با انواع اتصالات و این اجزای مهم در تاسیسات پیشنهاد می‌کنیم تا پایان مقاله همراه‌مان باشید.
انواع اتصالات لوله؛ اشکال مختلف آن
تمامی لوله‌های استفاده شده در تاسیسات ساختمانی دارای دو نوع نری و مادگی هستند. رزوه‌های نری به اتصالات لوله وصل شده در حالی که رزوه‌های مادگی داخل اتصالات لوله رزوه‌دار قرار می‌گیرند؛ بنابراین لوله‌ها را می‌توان به دو صورت تقسیم‌بندی کرد:
- Slip – Fit: این مدل از لوله‌ها به واسطه یک آستین، لوله‌ای دیگر را به داخل لوله می‌چرخانند.
- رزوه کاری: لوله‌ها به یکدیگر رزوه شده و اتصالات ولوله‌ها را بااین محلول به هم رزوه‌ای به هم وصل می‌کنند.
یکی از پرکاربردترین انواع لوله و اتصالات، لوله و اتصالات 5 لایه هستند که در ساختمان سازی بسیار پرکاربرد می‌باشند. برای استعلام قیمت لوله 5 لایه نیوپایپ، شما می‌توانید روی لینک کلیک کنید و از بازرگانی ملکیان تاسیسات مورد نیاز خود را خریداری نمایید.
انواع اتصالات لوله کشی کدامند؟
اتصالات لوله کشی دارای انواع مختلفی هستند که برای هرکدام متناسب با جنس و فرم آن‌ها وظیفه ی خاصی را در تاسیسات درنظر می‌گیرند. در ادامه با انواع آن‌ها آشنا خواهید شد.
لوله زانویی؛ از انواع اتصالات
زمانی که می‌خواهند مایع جریان یافته را در مسیر لوله کشی تغییر دهند، از لوله زانویی استفاده می‌کنند. از آنجایی که این لوله‌ها با خطوط مستقیم ساخته می‌شوند، امکان اتصال مستقیم را در لوله‌های مختلف فراهم می‌کند. معمولا این اتصالات را در زاویه‌های 45، 90 و 22.5 به کار می‌برند. لوله‌های زانویی اغلب در دسته‌بندی رزوه‌های ماده قرار می‌گیرند.
اتصالات مغزی
اتصالات مغزی یکی از انواع اتصالات در لوله کشی به حساب می‌آید و در لوله کشی و تاسیسات ساختمانی به منظور جلوگیری از نشت مایع از داخل لوله، از آن استفاده می‌شود. از دو نوع مغزی در لوله‌کشی استفاده می‌شود:
- مغزی فشاری
این مغزی به منظور فشرده سازی به منظور جلوگیری از نشت بین دو لوله با واشر یا مهر و موم لاستیکی در هر دو طرف لوله به کار برده می‌شود.
- مغزی لغزشی
مغزی‌های لغزنده اغلب نصب ساده‌تری دارند و برای لوله‌های طولانی و آسیب‌دیده به کار می‌روند.
اتصالات مهره ماسوره
مانند سایر انواع اتصالات که در لوله کشی استفاده می‌شود، مهره ماسوره نیز ارتباط بین دو لوله را برقرار می‌کند. با توجه به شکل ظاهری و اندازه کوچکی که دارند انتخاب مناسبی برای لوله نیوپایپ 20 هستند. تفاوت دیگر این مدل با اتصال مغزی این است که به‌راحتی می‌توان آن را جدا کرد. مهره ماسوره هم دارای دو رزوه نری و مادگی بوده و به عنوان قطعه‌ای متصل‌کننده چند منظوره نیز شناخته می‌شوند.
اتصالات رابط یا آداپتور
برای ساخت لوله‌های رزوه شده به شکل نری یا مادگی، از رابط یا آداپتور استفاده می‌شود. به همراه آداپت‌های مادگی نخ‌هایی قابل مشاهده هستند که وجه تمایز آن با رابط‌های نری است. آداپتور را زمانی به کار می‌برند که لوله‌ها دارای انتهایی خاص یا ساده‌اند و باید متناسب با نیاز سیستم تطبیق داده‌شوند.
برای لوله‌های مسی و پی وی سی یک طرف آداپتور ساده و به انتهای لوله جوش داده می‌شود.
بیشتر بخوانید» یکی از اساسی‌ترین بخش‌های ساختمان تاسیسات و لوله کشی است. اما برای اینکه با ملزومات ساختمان بیشتر آشنا شوید، نیازمند لیست ضروری‌ترین لوازم لوله کشی ساختمان هستید.
شیرها؛ یکی دیگر از انواع اتصالات
کاربرد انواع شیرهای لوله کشی در اتصالات کاملا مشخص است. از این قطعه برای آغاز یا متوقف کردن جریان مایعات استفاده می‌شود. بطور کلی باتوجه به کاربردشان به سه دسته تقسیم‌بندی می‌شوند:
- جداسازی: این مدل از شیر را برای جایگزینی یا بازسازی شبکه لوله‌کشی استفاده می‌کنند.
- دریچه گاز: به واسطه شیر دریچه گاز، میزان حجم در لوله فشار مایع کنترل می‌شود.
- بدون بازگشت: زمانی به کار می‌رود که نیاز باشد مایع فقط در یک جهت جریان داشته‌باشد.
بیشتر بخوانید
برای آشنایی با 8 مورد از بهترین شرکت های تولید کننده شیرآلات صنعتی می‌توانید روی لینک مشخص شده کلیک نمایید تا به هنگام خرید انواع شیرآلات، بتوانید بهترین برند را انتخاب نمایید.
اتصالات بوشن یا کوپلینگ
مهم‌ترین کاربرد بوشن‌ها امکان برقراری اتصال بین لوله‌هایی با سایز متفاوت است. این مدل هم مانند سایرین دارای نری و مادگی بوده و می‌تواند فشار زیادی را تحمل کند. ضمن اینکه کوپلینگ فضای کمتری را به نسبت مغزی‌ها گرفته و گاهی قطعه‌ای از داخل به بیرون هستند. درصورتی که با همان هدف اتصال به کار می‌روند.
اتصالات فلنج
برای ایجاد اتصال بین لوله ها، سوپاپ، موتورهای فنج و… از فلنج استفاده می‌شود. تفاوت این نوع با سایر انواع اتصالات در یقه‌ها، دنده ها و لبه هایی است که با سطوح مختلف هم سطح هستند و به‌وسیله گیره، پیچ و مهره، رزوه، جوش یا لحیم به آن‌ها متصل می‌شوند.
سه راهی و چهار راهی اتصالات
زمانی از سه‌راهی و چهار راهی اتصالات استفاده می‌شود که بیش از یک دهانه داشته باشد. به خاطر موقعیتی که در لوله‌کشی قرار می‌گیرد می‌تواند فشار بیشتری را به لوله وارد کرده و باعث تغییراتی در دمای مایع شود.
درپوش و دوشاخه
این قطعه را می‌توان از طریق رزوه‌دار بودن کلاه و نخ‌دار بودن دو شاخ دیگر تشخیص داد. از درپوش برای جلوگیری از فشار کم آب انتخاب مناسبی است. زمانی که فشار مایع داخل لوله زیاد باشد از دو شاخه به‌عنوان پیچی محکم و مطمئن استفاده می‌شود. امنیت دو شاخه‌ها به گونه‌ای هستند که برای جداکردن شان نیازی به تجهیزات خاصی نیست در حالی که درپوش باید لحیم‌کاری شده یا در محل چسبانیده شود.
انواع اتصالات لوله پلاستیکی
با توجه به هزینه و شبکه‌ای که می‌خواهید لوله‌کشی را در آن انجام دهید، می‌توانید از انواع اتصالات لوله پلاستیکی استفاده کنید. اما همین لوله‌ها هم بسته به کاربردشان از متریال مختلفی ساخته می‌شوند:
- نایلون
نایلون یک نوع پلاستیک مقاوم در برابر خوردگی و همچنین مواد شیمیایی می‌باشد. از این نوع پلاستیک می توان برای کار با مایعات قابل اشتعال، آب آشامیدنی و حلال‌های شیمیایی استفاده نمود.
یکی دیگر از اتصالات پلاستیکی رایج و پرکاربرد تحت عنوان PVC شناخته می شود. از جمله مهم ترین ویژگی های این نوع از پلاستیک می توان به سفت و سخت بودن آن اشاره کرد. لازم به ذکر است که اتصالات PVC با استفاده از رزوه یا جوش حلال به لوله ها متصل می شوند.
- ABS
ABS که تحت عنوان اکریلونیتریل بوتادین استایرن نیز شناخته می شود، ویژگی های بسیار مشابهی با پی وی سی دارد، با این تفاوت که قیمت ABS در مقایسه با PVC کمتر می باشد.
- PE پلی اتیلن
از دیگر انواع اتصالات لوله پلاستیکی می توان به پلی اتیلن اشاره کرد. پلی اتیلن از اتصالات نیمه انعطاف پذیری است که در دو رنگ سیاه و خاکستری می توانید از آن استفاده کنید. از پلی اتیلن اغلب در خطوط تامین آب و آبپاش ها استفاده می شود.
- PP پلی پروپیلن
پلی پروپیلن را به عنوان یکی دیگر از اتصالات لوله پلاستیکی معرفی می کنیم. پلی پروپیلن نیز مانند ABS، شباهت های بسیاری به پی وی سی دارد؛ اما با این تفاوت که قدرت بالایی در تحمل شرایط UV و ازن دارد.
بیشتر بخوانید» آشنایی با انواع لوله و اتصالات پلاستیکی
بیشتر بخوانید
در صورتی که می‌خواهید با انواع لوله پلاستیکی و مزایای استفاده از آن‌ها در لوله کشی بیشتر آشنا شوید، کافی است روی لینک کلیک کرده و مقاله مربوطه را مطالعه نمایید.
انواع اتصالات لوله بر اساس شکل ظاهری
برای اتصال لوله‌های تحت فشار از سه روش کلی استفاده می‌شود. این روش‌ها عبارت است از اتصالات رزوه‌ای و پیچی، اتصالات فلنج‌دار و اتصالات جوش داده شده. هر کدام از این روش‌ها مزیت‌ها و معایب مخصوص به خودشان را دارد.
انواع اتصالات لوله سفید سه راهی
یکی از کاربردی‌ترین انواع اتصالات، اتصالات لوله سفید است. این مدل از اتصالات لوله کشی شامل سه راهی معمولی پلی پروپیلن و سه راه تبدیل پلی پروپیلن بوده که هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای مخصوص به خودش را دارد. به عنوان مثال سه راهی پلی پروپیلن برای انشعاب گیری از لوله‌های سفید مورد استفاده قرار می‌گیرد. یا اینکه سه راه تبدیل پلی پروپیلن با توجه به ساختاری که دارد می‌تواند در جهت جریان تغییر ایجاد کند. البته برای خرید هرکدام از این اتصالات بایستی اصول لوله کشی آب ساختمان را نیز درنظر بگیرید
انواع تبدیل لوله آب
انواع تبدیل لوله آب را از منظرهای مختلف، تقسیم بندی می شوند که در این بخش از مقاله، قصد داریم تمامی آن ها را معرفی کنیم.
انواع تبدل لوله براساس متریال:
- تبدیل لوله کربن استیل
- تبدیل استنلس استیل
- تبدیل لوله آب پلیمری
- تبدیل غیر آهنی
انواع تبدیل لوله آب براساس نوع اتصال:
- تبدیل لوله جوشی
- تبدیل لوله دنده ای
- تبدیل ساکت ولد
انواع اتصالات لوله فلزی
در کنار انواع اتصالات پلاستیکی، در برخی موارد به دلیل فشار زیاد مایع جریان یافته، امکان استفاده از این نوع وجود ندارد. به همین خاطر بهترین انتخاب لوله‌های فلزی هستند. اتصالات لوله‌های فلزی با جنس های زیر در بازار موجود هستند:
- برنج
- مس
- آلومینیوم
- چدن
- فولاد
- فولاد ضد زنگ
اتصالات لوله فلزی می‌توانند به صورت دائمی یا موقت باشند. اتصالات دائمی مانند جوش، جوشکاری و رزوه کاری برای اتصال دائمی لوله‌ها استفاده می‌شوند، در حالی که اتصالات موقتی مانند پیچ و مهره، فلنج، مفصل و سرپیچ برای اتصال موقتی استفاده می‌شوند. اتصالات لوله فلزی برای انتقال سیالات مختلف مانند آب، گاز، نفت و مواد شیمیایی استفاده می‌شوند و انواع مختلفی از اتصالات برای مصارف مختلف و در شرایط مختلف موجود است.
اتصال لوله فلزی بدون رزوه
اتصال لوله فلزی بدون رزوه در شرایطی مورد استفاده قرار می‌گیرد، که لوله فلزی رزوه یا شیاری در قسمت انتهایی خود نباشد. در حقیقت به کار بردن آن لوله کشی ساختمان را تسریع کرده و این امکان را فراهم می‌کند تا لوله‌های فلزی کم قطر یا متوسط، به راحتی مورد استفاده قرار بگیرند. برای این نوع اتصال روش‌های متعددی مانند اتصالات دائم، اتصالات موقت و اتصالات نیمه موقت به کار می‌رود. علاوه براین هریک از انواع اتصالات لوله فلزی بدون رزوه، ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند؛ مثلا زمانی که قصد داشته باشید اتصالات دائم را جدا کنید، باید این نکته را در نظر داشته باشید که تخریب ماده اولیه را به همراه خواهدداشت.
اسامی اتصالات لوله فلزی
برخی از اتصالات لوله فلزی شامل موارد زیر هستند:
- کوپلینگ (Coupling)
- البو (Elbow)
- کرس (Cross)
- سوکت (Socket)
- نیپل (Nipple)
- بوشن (Bushings)
- سوئیج (Swage)
- فلنج (Flange)
کلام پایانی…
تشخیص و انتخاب انواع اتصالات لوله‌کشی فلزی و پلاستیکی را به عهده تکنسین تاسیسات ساختمان بگذارید. چراکه سابقه و دانش او در این زمینه می‌تواند به شما کمک کند تا در میان تنوع، متریال و اسامی مختلف بهترین انتخاب را داشته‌باشید.